Η ανακοίνωση τον Ιανουάριο των σχεδίων της κυβέρνησης, που περιλαμβάνει ακροδεξιά και θρησκευτικά κόμμα και θεωρείται η δεξιότερη κυβέρνηση από καταβολής του Ισραήλ, πυροδότησε ένα από τα μεγαλύτερα κινήματα διαμαρτυρίας στην ιστορία της χώρας, που κινητοποιεί κάθε εβδομάδα χιλιάδες διαδηλωτές.
#TelAviv pro-democracy protest, 32nd week in a row. 🇮🇱 pic.twitter.com/8kmrNkfE3E
— Yonatan Touval (@Yonatan_Touval) August 12, 2023
Σύμφωνα με την κυβέρνηση Νετανιάχου, στόχος της δικαστικής μεταρρύθμισης είναι η «εξισορρόπηση των εξουσιών», με τον περιορισμό των αρμοδιοτήτων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο η κυβέρνηση θεωρεί «πολιτικοποιημένο»και υπερβολικά επεμβατικό, υπέρ του Κοινοβουλίου, το οποίο ελέγχεται από την κυβέρνηση.
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος είναι υπόδικος για διαφθορά, κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί την δικαστική μεταρρύθμιση για να μετριάσει τις συνέπειες τυχόν καταδικαστικής εναντίον του απόφασης.
Στο Ισραήλ, αλλά και στο εξωτερικό, εκφράζονται φόβοι ότι η μεταρρύθμιση θα ανοίξει τον δρόμο για διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας, εξουδετερώνοντας τις δικλείδες ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας.
«Δημοκρατία, Δημοκρατία!», φώναζαν οι διαδηλωτές. «Δεν θα εγκαταλείψουμε όσο δεν βελτιώνεται η κατάσταση. Κατεβείτε από το μπαλκόνι σας, η χώρα καταρρέει».
«Παρά τις πολύμηνες διαδηλώσεις, τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως θέλαμε, διότι ένα σημαντικό μέρος της δικαστικής μεταρρύθμισης έχει υιοθετηθεί από το Κοινοβούλιο εδώ και λίγες εβδομάδες», παραδέχθηκε ένας διαδηλωτής. «Αλλά αν συνεχίσουμε να πιέζουμε από τους δρόμους, είναι πιθανό να μπορέσουμε ακόμη να σταματήσουμε τις αλλαγές».
Η πρώτη ρύθμιση του νομοσχεδίου, η οποία περιορίζει την εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ακυρώνει αποφάσεις της κυβέρνησης μέσω της ρήτρας για τον «εύλογο χαρακτήρα» των κυβερνητικών αποφάσεων, έχει ήδη υιοθετηθεί από την Κνεσέτ.
Η ρήτρα αυτή ανάγκασε τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποπέμψει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Αριέ Ντέρι, ο οποίος είχε καταδικασθεί για φορολογική απάτη, έπειτα από παρέμβαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η κοινοβουλευτική διαδικασία για την έγκριση της δικαστικής μεταρρύθμισης έχει διακοπεί αφού η Κνεσέτ βρίσκεται σε θερινές διακοπές. Ο Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι είναι ανοικτός σε διαπραγματεύσεις κατά τα επόμενα στάδια.
