Στη λήψη δραστικών μέτρων προχώρησε χθες ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, κατευθύνοντας στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα με τη Γεωργία. Η «μεγάλη φυγή» των περίπου 261.000 νεαρών Ρώσων, που αν και στρατεύσιμοι, γύρισαν την πλάτη στα κελεύσματα της επιστράτευσης του Κρεμλίνου, είχε ως αποτέλεσμα την κινητοποίηση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, που «σφραγίζουν» από χθες τη συνοριακή γραμμή Ρωσίας – Γεωργίας, σε μια προσπάθεια να μην αποδειχθεί -και αριθμητικά- ως το απόλυτο φιάσκο η μερική κινητοποίηση που εξήγγειλε ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου.
Σκοπός της επιχείρησης του ρωσικού στρατού είναι να δημιουργήσει σημεία ελέγχου, ενώ την ίδια στιγμή αρνείται ότι σχεδιάζει να επιβάλει στρατιωτικό νόμο και να κλείσει τα σύνορα. Πλάνα, πάντως, από τη μικρή πόλη Chmi, στον κεντρικό αυτοκινητόδρομο που συνδέει τη Ρωσία με την περιοχή της Νότιας Οσετίας στη Γεωργία, έδειχναν τουλάχιστον έξι στρατιώτες να κάθονται πάνω από ένα τεθωρακισμένο όχημα, καθώς αυτό περνούσε από τεράστια ουρά αυτοκινήτων που κατευθύνονται προς το πέρασμα των συνόρων.
Η έντονη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή -και παρά τα λεγόμενα της ρωσικής προπαγάνδας— προκάλεσε αμηχανία και φόβο, καθώς εξελήφθη ως η πρώτη πράξη της πλήρους απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, μολονότι το Κρεμλίνοαρνήθηκε ότι η Ρωσία σκοπεύει να κλείσει τα σύνορά της για να αποτρέψει την έξοδο στρατεύσιμων.
Στον αντίποδα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ ερωτηθείς για το ενδεχόμενο κλεισίματος των συνόρων απάντησε πως «δεν ξέρω τίποτα γι’ αυτό. Προς το παρόν, δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις», ενώ επιβεβαίωσε ότι η Ρωσία βρίσκεται σε επαφή με τις Ηνωμένες Πολιτείες για πυρηνικά θέματα, μια ημέρα αφότου η Ουάσιγκτον προειδοποίησε για «καταστροφικές συνέπειες» εάν η Μόσχα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να προστατεύσει τις ουκρανικές περιοχές.
Ευρωπαϊκό καταφύγιο
Την ίδια ώρα, με τους Ρώσους λιποτάκτες να ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες, οι περισσότεροι έχουν κατευθυνθεί προς τη Γεωργία, την Αρμενία και τη Φινλανδία, ενώ θετικό κλίμα υπάρχει απέναντί τους και από τη Γερμανία. Η τελευταία είναι έτοιμη να δεχτεί λιποτάκτες του ρωσικού στρατού που «απειλούνται με σοβαρή καταστολή», δήλωσε η υπουργός Εσωτερικών σε συνέντευξη στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung. «Αυτός που αντιτίθεται με θάρρος στον Πούτιν και επομένως διακινδυνεύει, μπορεί να ζητήσει πολιτικό άσυλο στη Γερμανία» είπε η Νάνσι Φέζερ. Ακολούθως, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν υιοθέτησε την ίδια στάση σε μια ανάρτησή του στο Twitter, σημειώνοντας ότι «προφανώς πολλοί Ρώσοι εγκαταλείπουν τη χώρα τους». «Όλοι εκείνοι που απεχθάνονται την οδό που επέλεξε ο Πούτιν και αγαπούν τη φιλελεύθερη δημοκρατία είναι καλοδεχούμενοι στη Γερμανία», πρόσθεσε.
Η χορήγηση πολιτικού ασύλου ωστόσο δεν γίνεται αυτόματα, αλλά προηγείται ένας έλεγχος ασφαλείας, υπενθύμισε η υπουργός Εσωτερικών. Άλλωστε, εδώ και πολλούς μήνες η Γερμανία φιλοξενεί 438 αντιφρονούντες που απειλούνται με διώξεις από τις ρωσικές αρχές, στην πλειονότητά τους δημοσιογράφοι. Αντίθετα, σύμφωνα με πληροφορίες διεθνών ΜΜΕ, η Φινλανδία δεν φαίνεται να στέκεται θετική απέναντι στο ενδεχόμενο υποδοχής Ρώσων. Ούτε, όμως, και η Τσεχία θα εκδίδει βίζες για ανθρωπιστικούς λόγους σε Ρώσους που εγκαταλείπουν τη χώρα τους για να αποφύγουν την επιστράτευση που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως δήλωσε ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών. «Κατανοώ ότι οι Ρώσοι τρέπονται σε φυγή από τις ολοένα και πιο απελπισμένες αποφάσεις που λαμβάνει ο Πούτιν», δήλωσε ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών Γιαν Λιπάβσκι. «Όμως όσοι εγκαταλείπουν τη χώρα τους επειδή δεν θέλουν να εκπληρώσουν ένα καθήκον που επιβάλλει το δικό τους κράτος δεν πληρούν τα κριτήρια για να λάβουν βίζα για ανθρωπιστικούς λόγους», υπογράμμισε ο Λιπάβσκι του οποίου η χώρα ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Σημειωτέον ότι η Τσεχία σταμάτησε να χορηγεί βίζα σε Ρώσους μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά αργότερα έκανε εξαιρέσεις σε περιπτώσεις που υπήρχαν ανθρωπιστικοί λόγοι.
Παρά την αρνητική στάση της Τσεχίας, αλλά και το αχαρτογράφητο ακόμη καθεστώς ένταξής τους στην ΕΕ, οι Ρώσοι λιποτάκτες, όπως έκαναν γνωστό οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες (FSB), ξεπέρασαν τους 261.000 άνδρες «από την Τετάρτη (σ.σ. ημέρα ανακοίνωσης της επιστράτευσης) έως το βράδυ του Σαββάτου». Ταυτόχρονα σχεδόν με την γνωστοποίηση της υποχρεωτικής εφεδρείας ξεκίνησαν και οι συζητήσεις στο περιβάλλον του Ρώσου Προέδρου αναφορικά με αντίμετρα για τους λιποτάκτες, καθώς «το κλίμα στην προεδρική διοίκηση είναι τέτοιο που οι δυνάμεις ασφαλείας και το υπουργείο Άμυνας θα μπορέσουν να πείσουν τον Πούτιν να κλείσει τα σύνορα πριν να είναι πολύ αργά», δήλωσε υπάλληλος της προεδρικής διοίκησης.
Παράλληλα, διάχυτες πληροφορίες στα ρωσικά ΜΜΕ ήθελαν να κλείνουν τα σύνορα για τους άνδρες που βρίσκονται σε ηλικία στράτευσης μετά την ολοκλήρωση των «εικονικών» δημοψηφισμάτων για την προσάρτηση των προσωρινά κατεχόμενων εδαφών της Ουκρανίας. Η «Βαβυλωνία», στην οποία εξελίσσεται η ρωσική επιστράτευση δεν αποτελεί πλέον κοινό μυστικό, καθώς το Κρεμλίνο παραδέχτηκε και δημόσια λάθη και αστοχίες, με τον εκπρόσωπό του,
Ντμίτρι Πεσκόφ, να ελπίζει πως «τα λάθη θα διορθωθούν», αφού «επιστρατεύθηκαν» ηλικιωμένοι, μαίες και άρρωστοι πολίτες, αλλά ακόμη και φοιτητές που εξαιρούνται επισήμως από το μέτρο.
Με ή χωρίς παρατράγουδα, προς τη Γεωργία, το Καζακστάν, τη Φινλανδία ή τη Μογγολία κινήθηκε τα πρώτα εικοσιτετράωρα η κύρια μάζα των λιποτακτών, τη στιγμή που Ουκρανοί στην κατεχόμενη από τους Ρώσους Μελιτόπολη φοβούνται ότι θα στρατολογηθούν από τη Μόσχα ύστερα από το δημοψήφισμα για ένταξη στη Ρωσία, στο οποίο ορισμένοι κάτοικοι αναγκάστηκαν να ψηφίσουν με την απειλή όπλου, όπως δήλωσε ο εξορισθείς δήμαρχος της πόλης.
Εκτός από την επιστράτευση, στο διάγγελμά του ο Ρώσος Πρόεδρος επανέφερε και την πυρηνική απειλή, με το Γ.Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες να ζητά χθες να σταματήσει ο «πυρηνικός εκβιασμός».
«Η εποχή του πυρηνικού εκβιασμού πρέπει να τελειώσει», τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, ζητώντας την «εξάλειψη» όλων των πυρηνικών όπλων μετά τις απειλές της Ρωσίας για ενδεχόμενη χρήση τους στην Ουκρανία. «Ας είμαστε ξεκάθαροι. Η εποχή του πυρηνικού εκβιασμού πρέπει να τελειώσει. Η ιδέα ότι μια χώρα μπορεί να προκαλέσει και να κερδίσει έναν πυρηνικό πόλεμο είναι παράλογη», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γκουτέρες και πρόσθεσε ότι «χωρίς την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη ή αίσθημα ασφάλειας».
Στο ενδιάμεσο, Ρωσία και ΗΠΑ διατηρούν «σποραδικές επαφές» για τα πυρηνικά όπλα, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, καθώς υπάρχει ένας περιορισμένος, ανοιχτός δίαυλος διαλόγου που επιτρέπει την «επείγουσα ανταλλαγή μηνυμάτων», όπως παραδέχτηκε το Κρεμλίνο, με τον κ. Πεσκόφ να περιγράφει πως τα δύο μέρη διατηρούν έναν περιορισμένο ανοιχτό δίαυλο διαλόγου που επιτρέπει την «επείγουσα ανταλλαγή μηνυμάτων» μεταξύ των δύο μεγαλύτερων πυρηνικών δυνάμεων του κόσμου.
«Υπάρχουν δίαυλοι για διάλογο στο κατάλληλο επίπεδο, αλλά είναι πολύ σποραδικού χαρακτήρα. Τουλάχιστον επιτρέπουν την ανταλλαγή κάποιων επειγόντων μηνυμάτων σχετικά με τις θέσεις της άλλης πλευράς», εξήγησε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, αλλά ο ίδιος αρνήθηκε να σχολιάσει όταν ρωτήθηκε τι εννοούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες όταν μίλησαν στη Ρωσία για «καταστροφικές συνέπειες».
Επιπλέον, εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε χθες ρωσική υπηκοότητα στον Έντουαρντ Σνόουντεν, με δεδομένο ότι ο τελευταίος διοχέτευσε στον τύπο απόρρητες πληροφορίες σχετικά με προγράμματα μαζικής παρακολούθησης που εφαρμόζουν οι Αμερικανικές και Βρετανικές κυβερνήσεις.
